نوار تیپ

امروزه سیستم آبیاری قطره‌ای روشی بسیار کاربردی برای رساندن آب به گیاه در زمین‌های کشاورزی و گلخانه‌هاست. مهمترین عنصر این سیستم، نوار تیپ یا نوار آبیاری نام دارد. با استفاده از نوار تیپ می‌توانید بیشترین بازده را از هر قطره آب به دست آورید. در مقایسه با روش‌های آبیاری سنتی، نوارهای آبیاری تا 70 درصد در مصرف آب صرفه جویی می‌کنند.

یک قطره چکان یا دریپر کوچک در فواصل کوچکی روی نوار تیپ وجود دارد که از آن مقدار کمی آب صورت کنترل شده چکه می‌کند. با قرار دادن این نوار در نزدیکی ریشه گیاهان، آب مستقیماً به محل مناسب جهت رشد گیاهان می‌رسد. در این بررسی به طور کامل در مورد نوار تیپ صحبت می‌کنیم.

نوار تیپ (Drip Tape) نواری با جدار نازک، رنگ مشکی و از جنس پلی اتیلن است که برای آبیاری گیاهان در سیستم آبیاری قطره‌ای استفاده می‌شود. نحوه عملکرد این سیستم به این صورت که آب داخل نوار پر می‌شود و سپس از دریپرها یا قطره چکان‌ها تعبیه شده بر روی تیپ با فشار و جریان کم خارج می‌شود. هر دریپر در فاصله بین10 الی30 سانتی‌متر بسته به نوع محصول و فصل کشت روی نوار تعبیه می‌شود.

نوارهای آبیاری با جداره نازک درحدود150 یا 200 میکرون ضخامت برای یک فصل رشد و نوارهای ضخیم‌تر 10 یا 15 میلی‌متری جهت چندین فصل کشت قابل استفاده هستند. آنچه برای استفاده مجدد از نوارها مهم است، وجود منبع آب تمیز و فیلتراسیون کافی است. نوار آبیاری معمولاً برای پرورش محصولاتی مانند توت فرنگی، سیب زمینی، سبزیجات مصرفی، کدو تنبل و غیره استفاده می‌شود.

امروزه سیستم آبیاری قطره‌ای کارآمدترین روش آبیاری است. بدین دلیل که از یک سیستم آب دهی کنترل شده برای استفاده حداکثری از آب بهره می‌برد. بخش مهمی از فواید این سیستم به خاطر وجود نوار تیپ است. از دلایل استفاده از نوار آبیاری در این سیستم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آب به مقدار دقیقی استفاده می‌شود.
• از آبیاری بیش از حد جلوگیری می‌کند.
• در مصرف آب صرفه جویی می‌کند (30 تا 50 درصد).
• تبخیر قطرات آب در هوا را کاهش می‌دهد.
• باعث صرفه جویی در هزینه‌های آب و برق می‌شود.
• ساعت‌ها آبیاری با دست را حذف کنید.
• با یک تایمر کاملاً خودکار کار می‌کند.
• میزان مصرف آب، کود و سموم قبل کنترل است.
• علف‌های هرز را کاهش می‌دهد یا از بین می‌برد.
• در باغ‌ها، تاکستان‌ها و گلخانه‌ها کاربرد دارد.
• دوام و طول عمر بالایی دارد.
• نصب این نوار آسان و سریع است.
• از کپک زدن روی برگ‌ها جلوگیری می‌کند.

مدت زمانی که می‌توان از نوار تیپ استفاده کرد، به عوامل متعددی بستگی دارد. اگر از ضخامت 150 یا 175 میلی‌متری استفاده می‌کنید، نوار تیپ شما ممکن است فقط به اندازه یک فصل رشد دوام بیاورد اما اگر از نوار 200 یا 220 میکرون بهره می‌برید، امکان استفاده برای چند فصل رشد وجود دارد. اگر قصد دارید نوار را در پایان فصل جمع‌آوری و دوباره در فصل رشد استفاده کنید، باید نوار آبیاری قطره‌ای را روی سطح خاک قرار دهید.

هنگامی که نوارهای قطره‌ای روی سطح خاک اعمال می‌شوند، پرندگان یا جوندگان می‌توانند نوار تیپ را بشکنند. اگر می‌خواهید آبیاری قطره‌ای در سطح زمین انجام دهید، توصیه می‌کنیم از نوارها با دیواره ضخیم استفاده کنید. نوارهای آبیاری که زیرسطحی هستند، باید با مخلوط گل و لای و آب پوشانده شوند.

اکثر افراد ترجیح می‌دهند هر سال نوار تیپ جدیدی خریداری کنند تا بتوانند از حداکثر پتانسیل این سیستم بهره‌مند شوند. فقط مهم است که در زمان خرید نوار تیپ به کیفیت ساخت، مواد اولیه مرغوب و اعتبار تولیدکننده توجه کنید. در جدول زیر ارتباط بین ضخامت جداره و طول عمر نوار تیپ آمده است:

معمولاً نوار تیپ به دو نوع درزدار و پلاک‌دار تقسیم می‌شود. نوار درزدار به جای قطره چکان از مسیری زیگزاگ شکلی استفاده می‌کند. اما نوار پلاک‌دار در فواصل مختلف دارای قطره چکان است. شکل خاص نوار تیپ درزدار باعث می‌شود تا قطرات آب از طریق درزها خارج شود و به پای گیاه برسند. هر دوی این نوارهای آبیاری ویژگی‌های مختص به خود را دارند که در ادامه مورد بحث قرار می‌دهیم:

• خروج آب با یکنواختی 95 درصد
• تنظیم مناسب فشار خروجی با توجه به تکنولوژی موجود
• یکنواختی پخش آب در قطره چکان اول و آخر در طول 120 تا 150 متر
• ضریب تغییرات فشار آب در طول مسیر به میزان 3 درصد

• خروج آب با یکنواختی 70 تا 75 درصد
• تنظیم نامناسب فشار خروجی با توجه به تکنولوژی موجود
• یکنواختی پخش آب در قطره چکان اول و آخر در طول 60 تا 70 متر
• ضریب تغییرات فشار آب در طول مسیر به میزان 4 درصد

زمانی که شرکت «DripWorks» در سال 1992 محصولات آبیاری قطره‌ای خود را به بازار عرضه کرد، مردم هنوز از آبیاری غرقابی استفاده می‌کردند. روش های سنتی باعث اتلاف آب و افزایش هزینه‌ها می‌شد. اکنون با کاهش ذخایر آب و افزایش هزینه‌های مربوطه، تقاضا و محبوبیت سیستم آبیاری قطره‌ای رونق بیشتری گرفته است. این سیستم به مدیریت پایدار، کارآمد و عادلانه منابع کمیاب آب کمک زیادی می‌کند.

آبیاری قطره‌ای صرفاً شامل رساندن آهسته آب به گیاهان در سطح زمین به جای آبیاری از بالا با دست یا سایر روش‌های آبیاری سنتی است. آب از هر لوله قطره چکان در محل دقیق خود خارج می‌شود و به شما اجازه می‌دهد تا کنترل بیشتری روی سیستم آبیاری خود داشته باشید. این کنترل بدین معناست که می‌توانید در مقدار آب، میزان فشار و جریان خروجی نظارت داشته باشید.

آبیاری قطره‌ای در مزارع بزرگ و کوچک، در تاکستان‌ها، باغ‌های خانگی، نهالستان‌ها و همچنین بالکن‌ها و پشت بام‌ها در سراسر جهان به کار گرفته می‌شود. از نوار تیپ در کشاورزی برای آبیاری گیاهان ردیفی مانند گل کلم، کاهو، فلفل و غیره و گیاهان زراعی مانند گندم، ذرت، حبوبات و غیره استفاده می‌شود. همچنین برای به کار بردن نوار تیپ در سیستم آبیاری نیاز به اتصالات خاصی است. این اتصالات معمولاً شامل سه مورد زیر هستند:

• اتصالات تیپ به لوله 16
• اتصالات تیپ به لی فلت
• اتصالات تیپ به تیپ

بسیار مهم است که نوار تیپ به درستی در سیستم آبیاری طراحی و نصب شده باشد تا زمان و هزینه‌های شما هدر نرود و به نتیجه مطلوب برسید. ابتدا باید طول ردیف، عرض و سایر موارد مربوط به منطقه رشد را ارزیابی کنید تا دقیقاً بدانید که نوار تیپ باید چه مقدار از زمین را بپوشاند. همچنین باید هرگونه شیب یا مسائل مربوط به زهکشی و اینکه چگونه بر آبیاری تأثیر می‌گذارد را در نظر بگیرید.

موضوع مهم دیگری که باید جهت استفاده ار نوار تیپ بدانید، نوعی محصولی است که قصد دارید در زمین یا گلخانه خود رشد دهید. نوع محصول به شما در میزان استفاده از آب، فاصله دریپرها و فاصله نوار از خاک کمک می‌کند. همچنین باید بدانید که کیفیت آب در منطقه شما چقدر است و آیا برای استفاده مداوم در دسترس شما خواهد بود یا خیر. آب سخت و شور باعث انسداد مسیر می‌شود. برای جلوگیری از انسداد روزنه‌ها می‌توانید از سیستم فیلتراسیون با مش 75 تا 120 استفاده کنید.

یکی دیگر از جنبه‌های مهم در فرآیند نصب نوار تیپ، دانستن نحوه استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای برای آینده است. سیستم شما باید به گونه‌ای طراحی شود که با تغییر نیازهایتان قابل اصلاح باشد. این مهم به تجربه بالا نیاز دارد تا بتوانید میزان کارآمدی سیستم خود را ارزیابی کنید و شیوه‌های نگهداری بهینه از سیستم را به کار بگیرید.

چرا بسیاری از باغداران و کشاورزان به آبیاری قطره‌ای روی می‌آورند؟ دلایل زیادی برای این امر وجود دارند که شامل کاهش مصرف آب، صرفه جویی در زمان و کاهش هزینه‌های مربوطه است. اما مهمترین قسمت یک سیستم آبیاری قطره‌ای مربوط به نوار تیپ است. این نوار دارای روزنه‌هایی است که امکان آبرسانی به سطح زمین جهت رشد گیاهان را به شکلی کنترل شده فراهم می‌کند.

اگر شما می‌خواهید از بهترین نوار تیپ در کاربردهای مورد نظر خود بهره‌مند شوید، این امکان را دارید تا محصول خود را از «آب نهالان خلیج فارس» تهیه کنید. کلاف‌های هزار متری آب نهالان در نهایت کیفیت و مطابق با استاندارد ملی INSO6775 تولید می‌شوند. برای تهیه نوار آبیاری قطره‌ای با ما تماس بگیرید.