نوار آبیاری

احتمالاً درباره سیستم آبیاری قطره‌ای شنیده‌اید که در آن قطرات کوچک آب از طریق نوارهای مشکی رنگ پلاستیکی به نام «نوار آبیاری» به گیاهان می‌رسند. نوار قطره‌ای از لوله‌های جدار نازک ساخته شده‌اند که در فواصل مختلف دارای قطره چکان (دریپر) هستند. آب ازطریق قطره چکان‌ها مستقیماً به داخل خاک می‌ریزد و ریشه گیاهان را تغذیه می‌کنند. درواقع باید نوار آبیاری را مهمترین عنصر در سیستم آبیاری قطره‌ای در نظر گرفت زیرا نحوه مدیریت آب، میزان آبرسانی به گیاهان و بهینه کردن روند آبیاری به این نوارها وابسته هستند. در این بررسی به طور کامل در مورد نوار آبیاری صحبت می‌کنیم.

نوار آبیاری چیست؟

نوار آبیاری یا نوار تیپ آبیاری نوعی قطره چکان با دیواره نازک است که در سیستم آبیاری قطره‌ای استفاده می‌شود. اولین نوار قطره‌ای در حدود دهه 1960 میلادی در آمریکا به نام «شلنگ شبنم» شناخته می‌شد. نوار آبیاری از پلی اتیلن ساخته می‌شود و به صورت کلاف‌های هزار متری در بازار به فروش می‌رسد. ضخامت دیواره معمولاً از 150تا 200 میکرون متغیر است. نوارهایی که دیواره ضخیم‌تری دارند اغلب برای آبیاری قطره‌ای زیرسطحی دائمی و نوارها با دیواره نازک‌تر برای سیستم‌های موقت در محصولات با ارزش بالا استفاده می‌شوند.

آب داخل نوار و از طریق دریپرهایی که در فواصل منظم ۱۰، ۲۰ و ۳۰ سانتی‌متری خارج می‌شود. همچنین دبی خروجی از قطره چکان‌ها از 2 لیتر بر ساعت تا 5/3 لیتر بر ساعت متفاوت است. فواصل دریپرها و میزان دبی عبوری آب به نوع محصولات گیاهان قابل کشت بستگی دارد. بهترین نوع قطره چکان برای این نوارهای آبیاری، دریپرهای دبی ثابت یا جبران کننده فشار هستند. در دریپرهای دبی ثابت، فشار خروجی آب از قطره چکان در یک بازه زمانی مشخص ثابت است. همچنین قطره چکان‌‌ها به دو نوع پلاک ‌دار و درزدار تقسیم می‌شوند.

نوار تیپ

ویژگی‌ها و مشخصات نوار آبیاری

مشخصات نوار تیپ طبق جدول زیر هستند:

مشخصات نوار تیپ
قطر بیرونی 16 تا 32 میلی‌متر
ضخامت جداره 150 تا 220 میکرون
فشار اسمی 0.8 تا 3.2 اتمسفر
فواصل قطره چکان ۱۰، ۲۰ و ۳۰ سانتی‌متر
دبی قطره چکان 2 تا 5/3 لیتر در ساعت

از ویژگی‌های فنی نوار آبیاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • چهار برابر سبک‌تر از لوله‌های PVC و PE
  • سهولت حمل و نقل و نگهداری
  • قابل بازیافت و منطبق بر استانداردهای زیست محیطی
  • نصب آسان و سریع
  • مقاوم در برابر اشعه ماورای بنفش (UV)
  • مقاوم در مقابل تغییرات اندازه ناشی از کشش

مزایای نوار آبیاری

ماهیت هدفمند و کم فشار آبیاری نواری قطره‌ای هزینه‌های مصرف آب را کاهش می‌دهد. این نوار خطر ابتلا به بیماری‌های گیاهی را به دلیل حداقل تماس آب با شاخ و برگ و ساقه به حداقل می‌رساند. به گفته کارشناسان، نوار آبیاری قطره‌ای 95 درصد کارآمد است و تقریباً 20 درصد آب کمتری نسبت به سیستم‌های آبیاری اسپری استاندارد مصرف می‌کنند.

از فواید نوار آبیاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • قابلیت نصب زیرسطحی (زیر خاک) و سطحی (روی خاک)
  • افزایش محصول و جلوگیری از رشد علف‌های هرز
  • افزایش سطح زیرکشت و صرفه‌جویی در مصرف آب
  • مقاوم در برابر سموم کودهای شیمیایی و انواع اسپری‌های شیمیایی
  • امکان کاهش تبخیر آب از سطح خاک
  • کمک به کاهش مصرف سموم و کود شیمیایی
  • مبارزه با آفات و بیماری‌های گیاهان
  • راحتی در امر تغذیه گیاهان
  • امکان آبیاری در هر موقع از شبانه‌روز
  • کمک به آبیاری یکنواخت
  • جلوگیری از فرسایش خاک
  • بهبود کیفیت و تهویه خاک
  • از بین رفتن معضلات علف‌های هرز
  • کمک به کاهش نمک خاک
  • افزایش درآمد کشاورزان به دلیل کاهش هزینه‌های جانبی
نوار تیپ شیراز

موارد استفاده از نوار آبیاری

نوار قطره‌ای در باغ‌ها و مزارع کشاورزی بزرگ با مسیرهای طولانی و مستقیم مناسب است. همچنین در مناطق خشک که کمبود شدید آب وجود دارد، استفاده از سیستم آبیاری قطره‌ای بسیار مفید خواهد بود. به طور کلی، از نوار آبیاری برای کاربردهای زیر استفاده می‌شود:

  • گلخانه‌های خانگی و کشاورزی
  • گیاهان ردیفی مانند گوجه فرنگی، فلفل، کاهو، کلم بروکلی، پیاز و غیره
  • گیاهان زراعی مانند آفتابگردان، ذرت، سیب زمینی، پنبه و غیره

نکات مهم در استفاده از نوار آبیاری

  • از سیستم فیلتراسیون با مش 75 تا 120 برای جلوگیری از ورود املاح، ماسه و گل و لای آب استفاده کنید.
  • از نصب نوارهای آبیاری بر روی زمین‌های شیب‌دار بالای یک درصد خودداری کنید. بهتر است در این گونه اراضی نوار آبیاری را در جهت عمود شیب نصب شود.
  • ایجاد شکستگی و زاویه در سراسر طول نوارهای آبیاری نصب شده باعث کاهش جریان آب می‌شود.
  • در پایان عملیات تزریق کود و سم آب را سریع قطع نکنید تا باقیمانده مواد تزریق شده به وسیله آب خالص کاملاً حل و دفع شوند.
  • از آب خیلی سخت و شور در سیستم آبیاری قطره‌ای استفاده نکنید زیرا باعث انسداد نوارها می‌شود.
  • اشیای نوک تیز را از نوارهای آبیاری دور نگه دارید و از هرگونه برخورد این اشیا با نوارهای آبیاری جلوگیری به عمل آورید.
  • از جابه‌جایی و کشیدن نوارهای تیپ هنگامی که آب در لوله در جریان است خودداری کنید. این کار منجر به پارگی و آسیب به نوارها می‌شود.
  • به فشار پشت قطره چکان‌ها توجه کنید. نوارهای آبیاری به دلیل دیواره نازک توانایی فشاری بیش از حد را ندارند.
  • حین نصب و قبل از اتصال لوله‌های قطره چکان به لوله‌های اصلی، می‌بایست یک بار جریان را وصل کنید تا مواد داخل لوله خارج شوند.
  • حین مونتاژ انتهای مسیر را حتماً بسته نگاه دارید. پس از مونتاژ انتهای مسیر را مجدداً باز کنید تا مسیر تمیز شود.
  • بهتر است هنگام اضافه کردن کود و مواد مغذی به آب آبیاری به مقدار فشار آب توجه کنید.
  • نوار آبیاری را در پایان فصل کشت به حال خود رها نکنید و در اولین فرصت آنها را جمع آوری کنید.
نوار تیپ شیراز

کلام آخر

سیستم قطره‌ای در مقایسه با روش‌های آبیاری سنتی به صرفه جویی در آب و بهینه کردن امور عملیاتی کمک زیادی می‌کند. اگرچه هزینه‌های اولیه نصب می‌توانند بسیار زیاد باشند (مخصوصاً در باغ‌های بزرگ) اما سرمایه‌‌گذاری در سیستم آبیاری قطره‌ای ارزش بلندمدت خود را نشان خواهد داد. در این سیستم، مهمترین عنصر نوار آبیاری است که وظیفه رساندن مستقیم آب به ریشه‌های گیاهان را بر عهده دارد. روی نوار تیپ قطره چکان‌هایی در فواصل منظم وجود دارند که در زمان‌های تعیین شده، آب مورد نیاز گیاهان را تامین می‌کند. شما می‌توانید نوار آبیاری مناسب کاربردهای خود را ازشرکت آب نهالان خلیج فارس تهیه کنید. فقط کافیست با تیم فروش ما تماس حاصل بفرمائید.