همه چیز درباره نوار تیپ

مقاله حاضر به ارائه اطلاعات کامل و همه چیز درباره نوار تیپ، می‌پردازد. اولین گام، آشنایی با نوار تیپ است. نوار تیپ یا Drip irrigation tape یک لوله نازک و انعطاف پذیر با قطره‌چکانی‌های از پیش نصب شده‌است که از تجهیزات آبیاری کم مصرف محسوب می‌شود. در این سیستم، آبیاری را به‌صورت موضعی و با چکاندن آب به صورت قطره قطره و نقطه‌ای که مستقیما به ریشه محصولات می‌رسد، انجام می‌دهند. نوار تیپ کشاورزی برای آبیاری کارآمد، ضمن رساندن آب به ریشه گیاهان، ضایعات و تبخیر را به حداقل می‌رساند. کشاورزی مدرن با استفاده از این روش، می‌خواهد به صرفه‌جویی در مصرف آب، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و صرفه‌جویی در نیروی کار دست یابد. در کاربرد عملی، طول خواباندن نوار آبیاری قطره‌ای روی زمین باید با توجه به وضعیت واقعی، تعیین گردد. این روش که برای محصولات ردیفی ایده‌آل است، با صرفه‌جویی  در آب، بازده محصول را بهبود می‌بخشد و در حال تبدیل شدن به ابزاری کلیدی در کشاورزی مدرن می‌باشد.

خط تولید نوارتیپ در کارخانه آب نهالان خلیج فارس

نوار آبیاری قطره‌ای طی یک پروسه تخصصی تولید می‌شود به‌طوری‌که بتواند جهت توزیع یکنواخت آب، از دوام خوبی برخوردار باشد. مراحل اصلی در تولید این نوارها عبارتند از:

• ابتدا پلی اتیلن با کیفیت بالا در دستگاه اکستروژن ذوب می‌شود. سپس به‌صورت یک لوله نازک و مسطح اکسترود می‌شود. این لوله به عنوان ساختار اولیه نوار تیپ عمل می‌کند.
• امیترها یا قطره‌چکان‌ها که مسئول کنترل جریان آب هستند یا در طول پروسه اکستروژن به‌صورت خطی روی نوارها ایجاد می‌شوند یا پس از تولید نوار، روی آن جایگذاری می‌گردند. قطره‌چکانی‌های درون خطی، در حین پروسه ساخت به عنوان بخشی از نوار تیپ قالب‌گیری می‌شوند. دیگر قطره‌چکان‌هایی که روی خط جایگذاری می‌شوند، از قبل ساخته شده و در فواصل مشخصی روی نوار تیپ قرار می‌گیرند.
• در محل‌های نصب قطره‌چکانی‌ها، سوراخ‌های دقیقی در نوار به‌وجود می‌آورند تا آب از آنها خارج شود. این کار باعث آبرسانی مداوم آب به گیاهان می‌شود.
• نوار تیپ از یک سیستم خنک کننده عبور می‌کند تا ابعاد خود را در فرم جامد حفظ کند. خنک کننده مناسب باعث می‌شود که نوار تیپ، شکل و یکپارچگی ساختاری خود را حفظ نماید.
• پس از پایان پروسه ساخت، نوار تیپ را روی قرقره‌هایی می‌پیچند تا جابجایی، حمل و نقل و نصب آنها آسان‌تر صورت گیرد.
• در نهایت این فرایند منجر به تولید نوار تیپ برای استفاده در یک سیستمِ آبیاری انعطاف پذیر و کارآمد می‌شود که در حال حاضر به‌طور وسیعی در کشاورزی مدرن استفاده می‌گردد.

طول مورد نیاز نوار آبیاری قطره‌ای، با توجه به نوع زمین، منبع آب و منطقه آبیاری و سایر عوامل متفاوت است. به طور کلی، اگر زمین مواج و ناهموار است، طول خواباندن نوار تیپ روی زمین باید به اندازه کافی طولانی انتخاب شود تا بهتر با تغییرات زمین سازگار گردد. در همان حال اگر منبع تامین آب در منطقه به اندازه کافی به محل کشت نزدیک است، طول جایگذاری نوار تیپ نیز می‌تواند بر این اساس کوتاه شود تا هدر رفت منابع آب کاهش یابد.

همچنین طول نوار تیپ نیز باید با توجه به الزامات طراحی و وضعیت واقعی زمین کشاورزی تعیین شود. در طراحی و انتخاب نوار آبیاری قطره‌ای باید سطح آبیاری، انواع مختلف محصول، چرخه رشد و سایر عوامل را در نظر گرفت تا بتوان طول دقیق نوار تیپ را مشخص نمود. علاوه براین، هنگام جایگذاری نوار تیپ بر روی زمین، باید مقدار مشخصی از طول را به‌عنوان یدکی در نظر بگیریم. برای جلوگیری از چسباندن بیش از حد نوار بر روی زمین، نکاتی مانند انبساط و انقباض را در نظر بگیریم تا در هنگام نصب، مشکلاتی ایجاد نگردد. البته نباید خیلی آزاد و گشاد باشد که ضایعات غیر ضروری تولید کند.

سیستم آبیاری با صرفه

دانستن همه چیز درباره نوار تیپ با آگاهی از تاریخچه آن آغاز می‌شود. آبیاری قطره‌ای در زمین‌های کشاورزی، از آغاز تا کنون به‌طور قابل توجهی تکامل یافته و نوار آبیاری قطره‌ای یا نوار تیپ به‌عنوان یک نوآوری در سیستم‌های مدرن صرفه‌جویی آب، نقش زیادی پیدا کرده‌است. در اوایل قرن اول قبل از میلاد، از روش‌هایی شبیه آبیاری قطره‌ای استفاده می‌شد، به این‌صورت که گلدان‌های سفالی بدون لعاب را پر از آب می‌کردند و برای رهاسازی تدریجی رطوبت به ریشه‌های گیاه، درون خاک کار می‌گذاشتند. در ابتدای تحولات قرن نوزدهم، یعنی در سال 1860، محققان آلمانی نوعی آبیاری زیرسطحی را با استفاده از لوله‌های سفالی آزمایش کردند. این‌کار زمینه را برای تکنیک‌های آبیاری قطره‌ای مدرن فراهم نمود. در دهه 1950، مهندسان اسرائیلی اولین آبیاری قطره‌ای سطحی را توسعه داده و به ثبت رساندند. در ایالات متحده، اولین نوار تیپ، معروف به “شلنگ شبنم” در اوایل دهه 1960 ساخته شد.

استفاده از نوار تیپ با معرفی طرح T-Tape توسط شرکت پلاسترو اسرائیلی، در سال 1987 پیشرفت قابل توجهی کرد. این طرح از نوارهایی با جریان آرام آب و شکاف‌های خروجی تشکیل شده که علاوه بر توزیع یکنواخت آب، از گرفتگی نوارها جلوگیری می‌کند. به‌تدریج ​​نوار تیپ به‌دلیل کارایی و مقرون به‌صرفه بودن، به ویژه در کشاورزی مدرن و در مقیاس بزرگ، طرفداران زیادی پیدا کرد. تا سال 2010، تقریبا 40 درصد از زمین‌های آبی کالیفرنیا از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای استفاده می‌کردند. در ایران برای اولین بار در سالهای 1394 و 1395 در زمینی به وسعت 32 هزار هکتار از سیستم نوار تیپ آبیاری استفاده گردید. امروزه، نوار تیپ از اصول زیربنایی کشاورزی مدرن است که توزیع دقیق آب، کاهش تبخیر و بهبود عملکرد محصول را ارائه می‌دهد. در نتیجه نقش مهمی در شیوه‌های کشاورزی پایدار در سراسر جهان ایفا می‌کند.

نوار آبیاری قطره‌ای دارای مزایای بی‌شماری در کشاورزی است که هم کارایی و هم بهره‌وری محصول را افزایش می‌دهد:

• نوار تیپ با انتقال مستقیم آب به ریشه گیاه، تبخیر و رواناب را به حداقل می‌رساند. در نتیجه در مقایسه با روش‌های آبیاری سنتی، بهره وری و صرفه‌جویی در مصرف آب افزایش یافته، به‌طوری‌که تا 70 درصد در مصرف آب صرفه‌جویی  می‌شود.
• آبیاری هدفمند در بهبود سلامت گیاه موثر است و رطوبت اضافی شاخ و برگ‌ها را کاهش می‌دهد. خطر ابتلا به بیماری‌ها را کم کرده و رشد گیاه را سالم‌تر می‌کند.
• از آنجا که آب تنها در مناطق خاص و ریشه گیاه جاری می‌شود، از جوانه‌زنی علف‌های هرز بین ردیف‌ها جلوگیری می‌گردد. در نتیجه هم علف‌های هرز کم می‌شود و هم این‌که اتلاف مواد مغذی برای علف‌های هرز کاهش می‌یابد.
• سیستم‌های آبیاری قطره‌ای که در فشارهای پایین‌تر کار می‌کنند، بهره وری انرژی را بالاتر برده، انرژی کمتری مصرف می‌کنند و در نتیجه حدود 50 درصد در مصرف انرژی صرفه‌جویی می‌شود.

تنظیم فشار در آبیاری قطره‌ای

• سیستم‌های مبتنی بر نوار آبیاری قطره‌ای انعطاف‌پذیر است و می‌توان آنها به راحتی با اندازه‌های مختلف مزرعه و انواع محصولات تطبیق داد. همچنین مقیاس‌پذیر بوده و برای کاربردهای متنوع و گسترش زمین‌های کشاورزی مناسب است.
• از آنجا که توسط نوار قطره‌چکانی، سطح رطوبت به اندازه ثابتی حفظ می‌شود، به رشد یکنواخت محصول و بازده بالاتر کمک می‌کند که باعث افزایش عملکرد و کیفیت محصول می‌گردد.
• این روش در مقایسه با سایر روش‌های آبیاری، مقرون به‌صرفه بوده و با تعمیم استفاده از نوار تیپ در شیوه‌های آبیاری، کشاورزان می‌توانند به صرفه‌جویی استفاده از منابع آب، بهبود عملکرد محصول و کاهش هزینه‌های عملیاتی دست یابند. این روش آبیاری، همچنین در کاهش فرسایش خاک موثر است.

نوار آبیاری قطره‌ای برای صرفه‌جویی درآب کشاورزی ضروری است. هریک از انواع آن متناسب با نیازهای خاص، متعادل کردن هزینه و بالا بردن دوام و کارایی استفاده می‌شود. در ادامه انواع اصلی نوارها آورده شده‌است:

• نوار تیپ‌های تخت، نازک، سبک و مقرون به‌صرفه، که برای آبیاری محصولات کوتاه مدت مناسب هستند. قطره‌چکان‌های آنها از پیش پانچ شده‌اند و به راحتی نصب می‌شوند، اما دوام کمتری دارند.
• نوارهای قطره‌چکانی با دیواره ضخیم در قیاس با نوارهای تخت، دوام بیشتری دارند. این نوارها برای استفاده طولانی مدت و جایگذاری روی زمین‌های ناهموار مناسب هستند. آنها در برابر آسیب اشعه ماوراءبنفش و هجوم آفات مقاومت می‌کنند.

کلاف نوار آبیاری قطره‌ای

• نوارهای تیپِ جبران کننده فشار (PC)، این نوارها جریان آب ثابت را در زمین‌ها و شیب‌های مختلف حفظ می‌نمایند. به این ترتیب برای زمین‌های ناهموار، آبیاری یکنواختی را تضمین می‌کنند.
• نوارهای تیپ غیر جبران کننده فشار (Non-PC)، این نوارها ساده‌تر و ارزان تر هستند اما برای آنکه بتوانند آب را یکنواخت توزیع کنند به زمین مسطح نیاز دارند.
• نوارهای قطره‌چکانی دارای امیتر، در این نوارها، قطره‌چکان‌ها در فواصل زمانی معین در روی نوارها جایگذاری شده‌اند و آب‌رسانی را به‌طور دقیق انجام می‌دهند. آنها کارایی خوبی دارند و باعث کاهش احتمال گرفتگی می‌شوند.

• نوارهای قطره‌چکانی لابیرنت، دارای یک مسیر هزارتو مانند هستند. این طرح در داخل نوار برای تنظیم جریان آب است که با صرف هزینه کم، عملکرد خوبی را ارائه می‌دهد.

عواملی که باید در انتخاب نوار تیپ مناسب در نظر گرفته شوند شامل ضخامت دیوار، سرعت جریان و فاصله امیتر می‌باشند. حداکثر طول نوار قطره‌چکانی مسطح، بسته به نرخ جریان و فاصله امیتر متفاوت می‌باشد. در مورد نوار تیپ، با فاصله emitter یکسان و سرعت جریان بیشتر، طول خواباندن لوله روی زمین کوتاهتر است. در صورتی‌که نوار تیپ بیش از حد طولانی باشد، فشار کاری امیتر انتهایی کافی نخواهد بود و به‌طور معمول باعث جریان غیر یکنواخت می‌شود. به‌طور مثال در فاصله‌های 30 سانتی‌متری و نوار تیپ با نرخ جریان 1.38 لیتر در ساعت، حداکثر طول مورد نیاز از نظر تئوری 108 متر است. با این حال، حداکثر طول نوار تیپ با سرعت جریان 4 L/H  فقط 55 متر می‌باشد.

برای انتخاب حداکثر طول مناسب نوار آبیاری قطره‌ای باید شرایطی را در نظر گرفت. انتخاب حداکثر طول مناسب، به سرعت جریان، فشار، قطر نوار، فاصله قطره‌چکان‌ها، شیب مزرعه و ظرفیت منبع آب بستگی دارد. اولین مورد این است که در زمین مسطح آزمایش شود. از توزیع یکنواخت آب با در نظر گرفتن تلفات اصطکاک، تنظیم کننده‌های فشار و فیلترها اطمینان حاصل کنید. دستورالعمل‌های سازنده به تعیین طول بهینه برای آبیاری کارآمد کمک می‌کند و در عین حال از گرفتگی یا آبیاری ناهماهنگ جلوگیری می‌نماید. هنگام اجرای نوار تیپ نباید از حداکثر طول لوله کشی تجاوز کرد. به‌طور خلاصه، طول خواباندن نوار آبیاری قطره‌ای باید با توجه به وضعیت واقعی، الزامات طراحی و تنظیمات خاص تعیین شود.

انتخاب بهترین نوار آبیاری قطره‌ای برای محصولات مختلف و انواع خاک شامل در نظر گرفتن نیازهای آبی محصول، بافت خاک، فاصله قطره‌چکان‌ها، سرعت جریان و ضخامت نوار به شرح زیر است:

• در مورد نوع محصول، محصولات با تراکم بالا (مانند کاهو و هویج) به فاصله نزدیک‌تر قطره‌چکان‌ها بین (15 تا 20 سانتی‌متر) نیاز دارند. برای محصولات ردیفی (مانند گوجه فرنگی و فلفل) فاصله 30 سانتی‌متری بهتر است. محصولاتی با ریشه عمیق (به عنوان نمونه درختان میوه) به فاصله مساوی یا بیشتر از 45 سانتی‌متر نیاز دارند.
• برای انتخاب بهترین نوار تیپ به نوع خاک باید توجه شود. خاک‌های شنی به سرعت ریزش می‌کنند بنابراین باید فاصله قطره‌چکان‌ها نزدیک به هم باشد و از نرخ بالاتر جریان استفاده کنید. خاک‌های لومی زهکشی را حفظ و متعادل می‌کنند پس با فاصله متوسط ​​(30 سانتی‌متر) و نرخ جریان معمولی، به خوبی کار می‌کنند. خاک‌های رسی آب را مدت بیشتری در خود نگه می‌دارند. برای جلوگیری از رواناب از فاصله‌های بیشتر قطره‌چکان و دبی کمتر استفاده نمایید.

کارگذاری نوار تیپ در خاک

• ضخامت نوار در فصول مختلف و برای محصولات گوناگون، تفاوت دارد. نوارهای نازک (6 تا 10 میلی‌متر) برای محصولات فصل کوتاه مناسب است. نوارهای ضخیم‌تر (15 میلی‌متر به بالا) تحمل بیشتری برای فصول طولانی‌تر و استفاده مجدد را دارند.
• برای جلوگیری از گرفتگی و آسیب لوله‌ها بایستی از سازگاری فشار سیستم و فیلتراسیون اطمینان حاصل کنید.
• برای ارزیابی طول عمر و دوام نوار تیپ، لازم است ضخامت دیوار، کیفیت مواد، ویژگی‌های ضد گرفتگی و کیفیت آب ارزیابی گردد. جداره‌های ضخیم‌تر و مواد با کیفیت بالا، دوام نوار تیپ را افزایش می‌دهد. مکانیسم‌های موثر ضد گرفتگی مثل گذاشتن فیلتر تصفیه و حفظ کیفیت خوب آب، از گرفتگی و انسداد نوارها جلوگیری می‌کند. ابن مکانیسم‌ها به‌علاوه نصب صحیح و نگهداری منظم، برای طول عمر نوار بسیار مهم است و عمر مفید را افزایش می‌دهد.

جهت دانستن همه چیز درباره نوار تیپ لازم است با ابزار و تجهیزات مورد نیاز برای نصب این نوارها آشنا شویم. نصب یک سیستم آبیاری با کمک نوار تیپ به ابزار و تجهیزات خاصی نیاز دارد. با استفاده از این ابزار می‌توان از توزیع با صرفه و کارآمد آب و طول عمر مفید سیستم اطمینان حاصل کرد. موارد ضروری برای نصب عبارتند از:

• نوار تیپ‌های جداره نازک با قطره‌چکان‌های از پیش نصب شده، معمولا در ضخامت‌ها و فواصل قطره‌چکان‌های مختلف موجود است.
• برای رساندن آب از منبع اصلی به قسمت‌های جانبی نوار تیپ به نوارهایی با قطر بزرگتر نیاز است که به‌عنوان ‌لوله‌های خط اصلی عمل می‌کنند.
• به‌منظور جلوگیری از مسدود شدن مواد زائد در داخل نوارها، سیستم فیلتراسیون و تنظیم فشار برای افزایش طول عمر سیستم ضروری است. تنظیم کننده فشار، فشار آب را در سطوح بهینه حفظ می‌کند تا از آسیب به نوار تیپ جلوگیری شود.

• به‌منظور وصل کردن نوار تیپ به خط اصلی و بستن قسمت‌های ابتدایی و انتهایی کار، قطعات اتصال دهنده مورد نیاز است.
• برای آنکه بخش‌هایی از نوار که آسیب دیده را به هم ببندید یا قسمت‌هایی را تعمیر نمایید، از کوپلینگ استفاده کنید.
• برای مسیردهی مناسب لوله‌های خط اصلی، سه راهی‌ها، زانوها و اتصال دهنده‌ها مورد نیاز می‌باشد.
• جهت ایجاد سوراخ‌های دقیق در لوله اصلی برای جایگذاری اتصالات، باید از پانچ سوراخ‌کن استفاده نمود.
• توسط ابزار برش لوله، برش‌های مورد نیاز را روی لوله‌ها و نوار تیپ ایجاد می‌کنند.
• یکی از لوازم اختیاری، دستگاه تزریق کود است که امکان کود‌دهی را فراهم کرده و مواد مغذی را از طریق سیستم آبیاری به گیاه می‌رساند.
• با کلاهک‌های انتهایی یا گیره‌ها می‌توان پس از آبیاری، انتهای لوله‌های خط اصلی را بست تا از هدر رفتن آب جلوگیری شود.

در راستای دانستن همه چیز درباره نوار تیپ، لازم است مراحل نصب نوارهای آبیاری قطره‌ای را بدانید. در ادامه یک راهنمای گام به گام برای نصب نوارهای تیپ آورده شده‌است:

• اولین مرحله در برنامه‌ریزی اجرای آبیاری قطره‌ای، ارائه طرح‌بندی پلن کار می‌باشد. سیستم آبیاری شامل خط اصلی، خط زیر اصلی و مسیر کار گذاشتن نوار تیپ بر اساس فاصله بین گیاهان و اندازه مزرعه، را طراحی کنید.
• جهت آماده‌سازی منبع آب، یک پمپ یا تنظیم کننده فشار را برای اطمینان از فشار ثابت آب وصل کنید. به‌طور معمول جهت نوارهای قطره‌چکانی از فشار 8 تا 15 PSI استفاده می‌گردد.
• در این مرحله باید خط اصلی و فرعی را جایگذاری کنید. لوله‌های PVC یا پلی اتیلن را به عنوان خط اصلی و فرعی نصب و اجرا نمایید. از اتصالات لازم جهت ایجاد یک شبکه آب‌رسانی استفاده کنید.

طراحی سیستم آبیاری قطره‌ای

• کلاف‌های نوار تیپ را از روی قرقره‌ای که در آن پیچیده شده، در امتداد ردیف‌های کاشت گیاه، باز کنید. مطمئن شوید که طرف قطره‌چکان‌ها رو به بالا باشد. سپس انتهای نوار تیپ باز شده را با چوب یا وزنه محکم نمایید.
• حالا نوار تیپ را به زیرساخت آن وصل کنید. با ابزار پانچ سوراخ کن، سوراخ‌هایی را در قسمت اصلی ایجاد نمایید. سپس کانکتورهای خاردار را وارد کرده و نوارهای تیپ را به کانکتورها وصل کنید.
• در این مرحله باید سیستم را شستشو دهید. انتهای نوار تیپ‌ها را باز کنید تا همراه با آبِ وارد شده، زباله‌ها خارج گردند. در پایان با استفاده از کلاهک‌های انتهایی یا گیره‌ها انتهای لوله آبیاری را ببندید.
• برای آزمایش و بررسی صحت کار سیستم، آب را باز کنید تا نشتی، فشار مناسب و حتی توزیع آب را بررسی نمایید. در صورت مشاهده هرگونه اشکال، موارد را تنظیم کنید.

برای دانستن همه چیز درباره نوار تیپ باید از محاسبات سیستم آگاهی داشته باشید. برای راه‌اندازی یک سیستم آبیاری کارآمد به کمک نوار آبیاری قطره ای، ابتدا سرعت جریان آب را اندازه بگیرید. محاسبه کنید چقدر طول می‌کشد تا یک سطل با ظرفیت مشخصی پر شود. به‌طور مثال، پر کردن یک سطل 19 لیتری در 10 ثانیه یعنی 6800 لیتر در ساعت، نرخ جریان را نشان می‌دهد. بازدهی 80% را در شرایط واقعی تنظیم نمایید. از تنظیم کننده‌های فشار برای حفظ 8 psi ثابت استفاده کنید و از سیستم در برابر فشارهای بالای پمپ محافظت نمایید. به‌طور معمول، قطر نوار قطره‌چکانی مسطح 16 میلی‌متر است. فاصله قطره چکان  را بر اساس نیاز محصول، نوع خاک و توزیع آب بین 10 تا 40 سانتی‌متر انتخاب کنید. آزمایش خاک برای بهینه‌سازی فاصله قطره‌چکان‌ها و سرعت جریان مورد نیاز است. آزمایشی انجام دهید تا ببینید آب تا چه فاصله‌ای به صورت افقی در خاک شما حرکت می‌کند. به‌طور معمول این فاصله بین 20 تا 30 سانتی‌متر است، مگر اینکه خاک بسیار شنی یا بسیار رسی باشد.

همه چیز درباره نوارتیپ

به‌منظور تمیز کردن و شستشوی نوار آبیاری قطره‌ای برای ماندگاری طولانی، شرایط زیر را رعایت کنید:

• لازم است پس از هر بار استفاده، سیستم را با آب تمیز بشویید تا زباله‌ها و رسوبات پاک شوند.
• به‌منظور جلوگیری از گرفتگی ذرات درون لوله‌ها، فیلترها را نصب کنید. همیشه آنها را تمیز کرده و نگهداری نمایید.
• به‌طور دوره‌ای از محلول‌های تمیز کننده تایید شده (مانند کلر یا اسید) برای حل کردن مواد معدنی و مواد آلی جمع شده، استفاده کنید. از دستورالعمل‌های کارخانه سازنده جهت میزان و مدت زمان مصرف مواد شیمیایی، پیروی نمایید.
• با بازرسی دوره‌ای وجود نشتی، ترک یا آسیب را بررسی نمایید. در صورت نیاز به تعمیرات، به‌سرعت آنها را تعمیر کنید تا از مشکلات بیشتر جلوگیری شود.
• پس از تمیز کردن نوارها، آنها را کاملا آبکشی کنید، به‌صورت کلاف درآورید و تا زمان مصرف بعدی در جای خشک و خنک و دور از نور خورشید و هجوم جوندگان نگهداری نمایید.
• با تعمیر و نگهداری منظم، عملکرد نوار تیپ‌ها بهتر شده و طول عمر آنها افزایش می‌یابد.

تعمیر و نگهداری نوار تیپ

در راستای دانستن همه چیز درباره نوار تیپ، آگاهی از نحوه رفع عیوب سیستم دارای اهمیت است. اگر مواردی مانند توزیع ناهموارِ آب، کاهش جریان یا نقاط خشکی را  در مزرعه مشاهده کردید، احتمال انسداد در نوار قطره‌چکانی وجود دارد. برای رفع گرفتگی، به‌صورت منظم نوارها را از نظر گرفتگی، ترک یا آسیب‌دیدگی بررسی نمایید. پس از اتمام آبیاری، انتهای نوار را باز کنید و با آب بشویید تا زباله‌ها از درون و بیرون آن پاک شوند. از اسیدهای ملایم (مانند سرکه) یا محلول کلر جهت حل کردن مواد معدنی انباشت شده، استفاده نمایید. برای اطلاع از غلظت‌های ایمن، دستورالعمل‌های سازنده را مطالعه کنید. جهت جلوگیری از گرفتگی در آینده، فیلترها را تمیز نموده و اگر نیاز به تعویض است، فیلتر جدید نصب کنید. نواحی که آسیب‌دیده را ببرید و با کانکتور تعمیر کنید یا نوار معیوب که به شدت گرفته شده را تعویض نمایید. با نگهداری منظم، از گرفتگی لوله جلوگیری کنید تا آبیاری به‌صرفه و کارآمدی داشته باشید.

عوامل زیادی در انتخاب نوار آبیاری قطره‌ای مقرون به‌صرفه موثر است، متعادل کردن این عوامل به رفع نیازهای آبیاریِ کم هزینه، کمک می‌کند. در هنگام خرید نوار تیپ به موارد زیر توجه کنید:

• انتخاب مواد با کیفیت درجه بالاتر مانند پلی اتیلن بادوام، هزینه خرید نوار تیپ را زیاد می‌کنند اما طول عمر آنها را افزایش می‌دهند.
• نوارهای ضخیم‌تر گرانتر هستند اما مقاومت بهتری در برابر آسیب‌های محیطی و اشعه مضر UV دارند.
• نوارهایی که امیتر از قبل روی آنها نصب شده، به‌دلیل پیچیدگی‌های زمان ساخت، قیمت بیشتری دارند.
• نوارهای با طول بلندتر و قطر پهن‌تر به مواد بیشتری نیاز دارند و هزینه را بالاتر می‌برند.
• نوارهایی که از نرخ جریان بالاتری برخوردارند، احتمال دارد به‌دلیل مهندسی پیشرفته، هزینه بیشتری داشته باشند.
• نوار تیپ‌های با برندهای معتبر یا محصولات دارای گواهینامه مثلا استانداردهای ISO ، اغلب قیمت‌های بالاتری دارند.

امیتر نصب شده روی نوار

• اگر نوارها بر حسب سفارش شخصی به‌عنوان نمونه طول‌های سفارشی، رنگ‌ها یا ویژگی‌های خاصی تولید شوند، هزینه‌ها را افزایش می‌دهند.
• در صورتی‌که حجم خرید در سفارشات انبوه بالا باشد، معمولا قیمت هر متر را کمتر حساب می‌کنند.
• وجود شرایط خاص در بازار، مثل تورم، تقاضای فصلی یا وجود مشکلاتی در زنجیره تامین محصول، می‌تواند بر قیمت‌گذاری تاثیر بگذارد.
• اگر ویژگی‌های اضافی در نظر داشته باشید، به‌طور مثال مقاومت در برابر اشعه ماوراء‌بنفش، برخورداری از اصول فنی ضد گرفتگی یا جبران فشار، افزایش هزینه را در پی خواهد داشت.

سرمایه‌گذاری برای خرید نوار آبیاری قطره‌ای جهت استفاده در کشاورزی، به چند دلیل سودآور است. استفاده از این نوارها به‌طور قابل توجهی مصرف آب را به حداقل می‌رساند، زیرا آب با مقادیر دقیق به طور مستقیم به ریشه گیاه می‌رسد و بنابراین هزینه‌های آب و برق را کاهش می‌دهد. بهینه‌سازی مصرف آب باعث افزایش بهره‌وری، کیفیت محصول و افزایش درآمد می‌شود. سیستم‌های آبیاری قطره‌ای همچنین با به حداقل رساندن ضایعات و اتوماتیک کردن آبیاری، هزینه‌های نیروی کار و مصرف کود را کاهش می‌دهند. علاوه بر این، آنها سلامت زمین را حفظ کرده و فرسایش خاک را کاهش می‌دهند که باعث پایداری طولانی مدت آن می‌گردد. در حالی‌که هزینه‌های اولیه برای راه اندازی سیستم می‌تواند بالا باشد ولی صرفه‌جویی درازمدت، افزایش بهره وری و مزایای حفاظت از محیط زیست، آبیاری قطره‌ای را به یک سرمایه گذاری ارزشمند برای کشاورزان تبدیل کرده‌است. در حال حاضر تولیدکنندگان محصولات کشاورزی با هدف بهره‌وری و سودآوری بیشتر به سوی استفاده از سیستم آبیاری به کمک نوار تیپ روی می‌آورند.

استفاده از نوار آبیاری قطره‌ای در آینده مبتنی بر پایداری، کارایی و کشاورزی هوشمند خواهد بود. در آینده از حسگرهای اینترنت اشیا و اتوماسیون جهت نظارت بر آبیاری هوشمند استفاده خواهد شد. در این‌صورت میزان آب بر اساس اطلاعات رطوبت خاک و آب و هوا مصرف می‌شود که موجب صرفه‌جویی  زیاد در مصرف آب خواهد بود. برای کاهش اثرات زیست محیطی، نوار تیپ‌ها از مواد سازگار با محیط زیست تولید می‌شوند. همچنین از قطره‌چکان‌های پیشرفته که خودشان قابلیت تمیز شوندگی دارند، استفاده می‌شود. بنابراین می‌توانند در برابر گرفتگی مقاومت کرده و تعمیر و نگهداری را به‌حداقل برسانند. برای توزیع یکنواخت آب در زمین‌های ناهموار از نوارهای جبران کننده فشار استفاده می‌کنند. همچنین برای دوام بیشتر نوارها، می‌توان از مواد مقاوم در برابر اشعه ماوراء‌بنفش و ضد پارگی استفاده نمود که عملکرد طولانی‌تری داشته باشند. در صورت استفاده از پوشش‌های نانو روی نوارها از تشکیل بیوفیلم جلوگیری شده و طول عمر نوار افزایش می‌یابد.

کشاورزی مدرن

برای تامین انرژی سیستم‌های آبیاری قطره‌ای، می‌توان از انرژی خورشیدی استفاده کرد، در این‌صورت قابلیت استفاده از سیستم در مسیرهای دور و خارج از شبکه برق نیز افزایش خواهد یافت. هدف از نوآوری‌ها، افزایش بهره وری آب، بالا رفتن بازدهی محصولات و کشاورزی پایدار و مقرون به‌صرفه است.

در مقاله حاضر تحت عنوان همه چیز درباره نوار تیپ، دیدیم که در کشاورزی مدرن، تکنولوژی استفاده از نوار آبیاری قطره‌ای، انقلاب بزرگی در رساندن آب و مواد مغذی به محصولات ایجاد کرده‌است. این نوارها سبب آبیاری دقیق و کارآمد، کاهش هدر رفت آب و افزایش عملکرد محصول می‌گردند. آنها به‌ویژه در مناطق خشک و کم آب بسیار مفید هستند و کشاورزی پایدار را با حفظ منابع تضمین می‌کنند. علاوه بر این، به‌زودی نوارهای تخریب‌پذیر در حال تولید هستند که اثرات مخرب زیست محیطی را به حداقل می‌رسانند. سیستم‌های آبیاری قطره‌ای با کمک نوار تیپ به کنترل آفات کمک می‌کنند و نوارهای چسب‌دار، حشرات را به دام می‌اندازند. به‌طور کلی، این نوارها کارایی را بهبود می‌بخشند، هزینه‌های نیروی کار را کاهش می‌دهند و از شیوه‌های سازگار با محیط زیست پشتیبانی می‌کنند. در حال حاضر آنها به ابزاری ارزشمند در کشاورزی مدرن تبدیل شده‌اند.

آیا نوار تیپ فقط برای کشاورزی در مقیاس بزرگ قابل استفاده است؟

خیر، نوار آبیاری قطره‌ای فقط برای کشاورزی در مقیاس بزرگ نیست. استفاده از آنها به دلیل کارایی، مقیاس پذیری و آب‌رسانی دقیق برای باغ‌های کوچک، گلخانه‌ها و مزارع کشاورزی کوچک هم مناسب است.

آیا نوار تیپ را می‌توان در هر نوع خاکی اجرا کرد؟

نوارهای تیپ را می‌توان در هر نوع خاکی از جمله خاک‌های شنی، لومی و رسی کار گذاشت. از آنجا که نرخ جریان آب و فاصله قطره‌چکان‌ها، قابل تنظیم است برای هرگونه شرایط مختلف خاک و محصولات مختلف می‌توان اجرا نمود.

آیا برای نوار تیپ به فشار آب بالا نیاز دارید؟

خیر، نوار تیپ‌ها معمولا در فشار کم آب، بین 8 تا 15 PSI، به‌صورت کارآمد عمل می‌کنند. فشار زیاد می‌تواند به نوارها آسیب برساند، بنابراین برای حفظ بهینه سطح آب در نوار، اغلب از تنظیم کننده‌های فشار استفاده می‌شود.

چگونه نوار آبیاری قطره‌ای از کشاورزی دوستدار محیط زیست پشتیبانی می‌کند؟

نوار تیپ قطره‌چکانی از طریق آبیاری دقیق و هدفمند در مصرف آب صرفه‌جویی  می‌نماید. کاهش رواناب و جلوگیری از تبخیر آب از کشاورزیِ سازگار با محیط زیست پشتیبانی می‌کند. این روش آبیاری، شسته شدن کود را به حداقل می‌رساند، مصرف انرژی را کاهش می‌دهد و از فرسایش خاک جلوگیری می‌نماید. آبیاری قطره‌ای شیوه‌های کشاورزی پایدار و اکوسیستم‌های سالم‌تر را رواج می‌دهد.