آبیاری قطره ای چیست؟

در آبیاری قطره ای یا آبیاری موضعی، آب با فشار کم از قطره چکان به ریشه گیاه می رسد. قطره چکان وسیله ای است که آب از آن خارج می شود و به خاک می رسد. این وسیله فشار آب را کاهش می دهد. در این نوع آبیاری موضعی، آب به صورت آهسته پای گیاهان ریخته می شود که باعث صرفه جویی در منابع می شود. در این سیستم مساحت و عمق کمی از خاک خیس می شود که در نتیجه میزان تبخیر آب کاهش می یابد. در این شیوه آبیاری، آب از یک لوله کم فشار به صورت یک الگوی از قبل مشخص شده، پخش می شود.

آبیاری-قطره-ای-در-باغ-ها

انواع روش های آبیاری قطره ای

آرایش یک طرفه

در این روش، یک خط لوله 16 میلی متری وجود دارد که آب توسط قطره چکان هایی که با فاصله مشخص بر روی آن یا داخل آن نصب شده اند به پای گیاهان می رسد. این روش آبیاری قطره ای برای کشت محصولاتی که به صورت ردیفی هستند، مناسب است. همچنین در این روش باید فاصله کشت محصولات کمتر از 2.5 متر باشد.

آرایش دو طرفه

در این نوع آبیاری دو خط لوله 16 میلی متری وجود دارد که قطره چکان هایی بر روی آن نصب شده است، که برای رساندن آب به گیاهان از این قطره چکان ها استفاده می شود. این نوع آبیاری مناسب باغ هایی با درختان قدیمی است که ریشه آن بزرگ و کهنسال است. زیرا این گونه درختان به آبیاری بیشتری نیاز دارند. همچنین در آرایش دو طرفه، فاصله گیاهان از هم باید کمتر از سه متر باشد.

آرایش لوپ یا حلقه ای

در این شیوه آبیاری قطره ای، از یک طرف ردیف محصولات یک خط لوله عبور داده می شود. هنگامی که این خط لوله 16 میلی متری به پای گیاهان رسید، با استفاده از یک سه راه فشاری یک خط لوله دیگر به خط لوله قبلی وصل می شود. این روش برای درختان جوان تا کهنسال که فاصله آن ها بیشتر از 4 متر است، مورد استفاده قرار می گیرد. برای آبیاری درختان جوان از قطره چکان های کمتری استفاده می شود و با بالا رفتن سن درختان، قطره چکان ها افزایش می یابد.

آبیاری قطره ای زیر سطحی

 این شیوه آبیاری شباهت زیادی به آبیاری آرایش دو طرفه دارد. اما در این روش مقداری از خاک گیاه برداشته می شود و لوله در زیر خاک قرار می گیرد. دو طرف ردیف درختان حدود 40 سانتی متر کنده می شود و خط لوله درون آن قرار می گیرد. قطره چکان های مخصوصی در لوله کار گذاشته می شود که آب مورد نیاز گیاهان را تامین می کند. این روش آبیاری قطره ای نزد کشاورزان رواج پیدا کرده است و برای کشت گیاهان ردیفی مورد استفاده قرار می گیرد. روش قطره ای زیر سطحی در مناطقی استفاده می شود که منابع آبی محدودی دارند.

آبیاری قطره ای سفالی یا کوزه ای

 این روش آبیاری موضعی شباهت زیادی با روش آرایش یک طرفه و آرایش دو طرفه دارد و خط لوله در سطح خاک قرار می گیرد. آبیاری در یک طرف یا دو طرف گیاهان با یک یا دو خط لوله انجام می شود. اما در این روش به جای استفاده از قطره چکان، از سفال یا کوزه های خاص به طور تقریباً 15 الی 25 سانتی متر و قطر 5 تا 10 سانتی متری استفاده می شود. این کوزه یا سفال ها در عمق 40 سانتی متری خاک قرار می گیرند و دور آن شن ریخته می شود. همچنین جالب است که بدانید آب مورد نیاز گیاهان به وسیله تراوش آب از خود تأمین می شود.

آبیاری-قطره-ای

مزایای آبیاری قطره ای

آبیاری قطره ای یکی از کارآمدترین روش های آبیاری محسوب می شود. در این سیستم آب کمتری نسبت به سایر سیستم های متداول آبیاری نیاز است و آب بیشتر از حد مورد نیاز مصرف نمی شود. استفاده زیاد و غلط از آب شیرین در کشاورزی یک بحران به حساب می آید که در صورت استفاده از این سیستم آبیاری تا حد زیادی در مصرف آب صرفه جویی می شود. همچنین این نوع آبیاری تبخیر، تلفات و رواناب را کاهش می دهد. از دیگر مزایای این سیستم می توان گفت که از رشد علف هرز جلوگیری می کند.

در آبیاری قطره ای آب مستقیماً به ریشه گیاه می رسد که مقدار قابل توجهی از هزینه ها کاهش می یابد. با استفاده از یک تایمر آبیاری امکان اتوماتیک کردن آبیاری امکان پذیر است که در نتیجه هزینه ها تا 50 درصد کاهش می یابد و بسیار مقرون به صرفه است.

این سیستم آبیاری را می توان در هر مکانی اجرا کرد. انواع باغ ها، گلخانه ها، تاکستان ها، تپه ها و زمین های ناهموار که آبیاری در آن جا بسیار سخت و دشوار است می توان سیستم آبیاری قطره ای را نصب کرد که یکی از مهمترین محاسن این نوع آبیاری همین مورد است.

در این سیستم آب به پای گیاهان می رسد و به برگ های آن نمی پاشد در نتیجه از قارچی شدن برگ ها و انواع بیماری های گیاهان که بر اثر رطوبت رخ می دهد، کاهش می یابد.  همچنین مانع از سوختگی برگ ها به وسیله آفتاب می شود.

آبیاری-قطره-ای-شیراز

کلام آخر

محاسبه مقدار آب مورد نیاز گیاهان و درختان، نوع آبیاری قطره ای، مدت زمان آبیاری و تعداد قطره چکان ها به عواملی مانند شرایط منطقه، نتایج حاصل از آزمایش‌های آب و خاک، الگوی کشت و شرایط اقلیمی بستگی دارد. این موارد باید توسط مهندسین مجرب بررسی شود که شرکت آب نهالان خلیج فارس می توانند در این زمینه به شما کمک کند. شرکت آب نهالان خلیج فارس با هدف استفاده بهینه مصرف آب با روش های نوین آبیاری در سال 1384 فعالیت خود را آغاز کرده است. این شرکت معتبر دارای 7 خط تولید لوله های آبیاری و آبرسانی با کیفیت است که آماده مشاوره و تجهیز مزارع و باغ های کشاورزان عزیز به بهترین و کارآمدترین روش های آبیاری گیاهان است. تا ضمن صرفه جویی در منابع آبی کشور ، باعث افزایش تولید و کیفیت محصولات شما گردد.